Top 10 Lệnh Bash Cơ Bản Bạn Cần Biết

Top 10 Lệnh Bash Cơ Bản Bạn Cần Biết (Kèm Ví Dụ)

Top 10 Lệnh Bash Cơ Bản Bạn Cần Biết (Kèm Ví Dụ)

Bash (Bourne Again Shell) là công cụ mạnh mẽ để quản lý hệ thống Linux. Bài viết này giới thiệu top 10 lệnh Bash cơ bản với ví dụ thực tế, giúp bạn làm chủ terminal dễ dàng.

1. ls – Liệt Kê Nội Dung Thư Mục

Lệnh ls hiển thị danh sách file và thư mục trong thư mục hiện tại.

Ví dụ:

ls             # Liệt kê cơ bản
ls -l          # Liệt kê chi tiết (quyền, kích thước, ngày)
ls -a          # Bao gồm file ẩn (bắt đầu bằng .)
ls -lh         # Liệt kê chi tiết với kích thước dễ đọc
    

Ứng dụng:

Kiểm tra quyền truy cập, chủ sở hữu file hoặc tìm file ẩn như file cấu hình.


2. cd – Thay Đổi Thư Mục

Lệnh cd giúp di chuyển giữa các thư mục.

Ví dụ:

cd /home/user/Documents     # Di chuyển đến thư mục Documents
cd ..                       # Lên thư mục cha
cd                          # Về thư mục chính (home)
    

Ứng dụng:

Điều hướng hệ thống file để làm việc trong thư mục phù hợp.


3. mkdir – Tạo Thư Mục

Lệnh mkdir tạo một hoặc nhiều thư mục.

Ví dụ:

mkdir myfolder              # Tạo một thư mục
mkdir -p a/b/c              # Tạo thư mục lồng nhau
    

Ứng dụng:

Tổ chức file dự án hoặc tạo cấu trúc thư mục cho ứng dụng.


4. rm – Xóa File và Thư Mục

Lệnh rm xóa file hoặc thư mục. Cẩn thận khi sử dụng!

Ví dụ:

rm file.txt                 # Xóa một file
rm -r myfolder              # Xóa thư mục và nội dung bên trong
rm -rf myfolder             # Xóa thư mục không cần xác nhận
    

Lưu ý: rm -rf / có thể phá hủy hệ thống. Luôn kiểm tra đường dẫn!

Ứng dụng:

Xóa file hoặc thư mục không cần thiết.


5. cat – Xem Nội Dung File

Lệnh cat hiển thị nội dung file.

Ví dụ:

cat file.txt                # Hiển thị toàn bộ file
cat file1.txt file2.txt     # Gộp và hiển thị nội dung nhiều file
    

Ứng dụng:

Kiểm tra nhanh nội dung file cấu hình hoặc log.


6. grep – Tìm Kiếm Văn Bản Trong File

Lệnh grep tìm kiếm các dòng khớp với mẫu văn bản, rất hữu ích khi xử lý log.

Ví dụ:

grep "error" logfile.txt           # Tìm dòng chứa "error"
grep -i "error" logfile.txt        # Tìm không phân biệt hoa thường
grep -r "TODO" .                   # Tìm trong tất cả file trong thư mục
grep -v "success" results.txt      # Hiển thị dòng KHÔNG chứa "success"
    

Ứng dụng:

Tìm lỗi trong log hoặc từ khóa trong mã nguồn.


7. echo – Hiển Thị Văn Bản hoặc Biến

Lệnh echo in văn bản hoặc giá trị biến ra màn hình.

Ví dụ:

echo "Hello, World"               # In thông điệp
echo $HOME                        # In giá trị biến HOME
echo "Line" >> file.txt           # Thêm dòng vào file
    

Ứng dụng:

Gỡ lỗi script, in giá trị hoặc tạo file nhanh.


8. chmod – Thay Đổi Quyền File

Lệnh chmod thay đổi quyền đọc, ghi, thực thi của file.

Ví dụ:

chmod +x script.sh               # Cấp quyền thực thi cho script
chmod 755 file.sh                # Quyền rwxr-xr-x (chủ sở hữu toàn quyền, người khác đọc/thực thi)
    

Ứng dụng:

Cấp quyền thực thi cho shell script.


9. ps – Xem Tiến Trình Đang Chạy

Lệnh ps hiển thị các tiến trình đang hoạt động.

Ví dụ:

ps                             # Hiển thị tiến trình hiện tại
ps -ef                         # Hiển thị tất cả tiến trình chi tiết
ps -ef | grep nginx            # Lọc tiến trình cụ thể
    

Ứng dụng:

Kiểm tra chương trình đang chạy hoặc khắc phục sự cố.


10. sudo – Thực Thi Lệnh Với Quyền Quản Trị

Lệnh sudo cho phép thực thi lệnh với quyền superuser (root).

Ví dụ:

sudo apt update               # Cập nhật gói (Debian/Ubuntu)
sudo rm -rf /root/folder      # Xóa thư mục thuộc về root
    

Ứng dụng:

Cài phần mềm, chỉnh sửa cấu hình hệ thống hoặc thực hiện tác vụ cấp cao.


Kết Luận

10 lệnh Bash trên là nền tảng cho bất kỳ ai làm việc với Linux. Chúng hỗ trợ quản lý file, điều hướng hệ thống, xử lý văn bản và quản trị hệ thống hiệu quả. Hãy thực hành thường xuyên để thành thạo!

  • ls: Xem file, kiểm tra quyền và file ẩn.
  • cd: Di chuyển giữa các thư mục.
  • mkdir: Tạo cấu trúc thư mục.
  • rm: Xóa file/thư mục (cẩn thận).
  • cat: Xem nội dung file nhanh.
  • grep: Tìm kiếm văn bản trong file/log.
  • echo: In văn bản, biến hoặc tạo file.
  • chmod: Thay đổi quyền file.
  • ps: Kiểm tra tiến trình.
  • sudo: Thực thi lệnh với quyền cao.

Nhận xét

Bài đăng phổ biến